Sekta ya Kilimo ni mhimili wa uchumi wa Tanzania na imekuwa ikichangia Pato la mkulima mmoja mmoja, kaya na Taifa kwa ujumla pia ni tegemeo la mapato ya fedha za ndani na za nje ya nchi.. Tanzania inazo Kanda Kuu Saba (7) za Kilimo za Kiikolojia zenye kuwezesha uzalishaji wa mazao ya aina mbalimbali. Kanda hizo ni Kanda ya Kati, kanda ya Ziwa, Kaskazini, Mashariki, Magharibi, Nyanda za Juu Kusini na Kanda ya Kusini. Ili kuzalisha mazao kwa tija na kwa gharama nafuu.

kwa muda mrefu tija katika uzalishaji wa mazao hayo imekuwa ndogo kutokana na sababu mbalimbali ikiwa ni pamoja na teknolojia katika uzalishaji wa mazao . Aidha, gharama za uzalishaji wa mazao kuwa kubwa na hata wakati miundombinu mingine inapohitajika. Katika suala la kilimo, teknolojia pia inaendana na wakati, kilimo kikiwa ndio uti wa mgongo wa Tanzania. Kuwepo na teknolojia katika kilimo kunawezesha kuwepo na tija kubwa hasa katika upatikanaji wa mazao kwa wakati bila kuwa na upungufu wa mazao.

Makala hii inaonyesha jinsi jitihada zinazofanyika katika kukuza teknolojia ya kilimo kwa mkulima mmoja mmoja ili kiwe na tija na kuzalisha mazao kwa wingi. Makala hii imemtembelea mkulima Eunice Mashauri, ambaye anajikwamua kupata kipato kupitia kilimo cha pamba katika Kijiji cha Nyamhulle, wilaya ya Misungwi, jijini Mwanza, nchini Tanzania. Ingawa kazi ni kubwa lakini mavuno ni kidogo na uzoefu ni wa kawaida. Eunice Mashauri Mkulima wa Pamba.

“Tunafanya kilimo karibu kila mwaka, tunalima alizeti, pamba, mahindi na sisi ni majembe ya mkono kwa vitendo". Kituo cha Taasisi ya Utafiti wa Kilimo Tanzania katika ukanda wa ziwa nchini, kinafanyia kazi changamoto hizo Mkurugenzi wa kituo hicho Dk Paul Saidia anasema, ingawa wakulima wenye viwango wanaweza kupata hadi kilo 1200 kwa ekari, lakini kiutendaji wanavuna chini ya robo ya hiyo. Dk Paul Saidia, Mkurugenzi wa Taasisi ya Utafiti wa Kilimo Tanzania, Kituo cha Kanda ya Ziwa “Sisi Watafiti kutoka Tanzania na Brazil tulikuwa tunatekeleza mradi mmoja uitwao pamba (Victoria Project). Madhumuni ya mradi huo ilikuwa kupata nafasi mpya. Badala ya kupanda pamba kwa sentimita 90 kati ya safu na sentimeta 40 kati ya vilima, utafiti wetu ulilenga kubadilisha nafasi hadi 60 kwa 30 sentimita. Kiini kilikuwa ni kuongeza idadi ya mimea kutoka mimea 22, 222 kwa ekari hadi 44,444. Kwa hiyo unaweza kuona tumeongeza maradufu idadi ya mimea na mashimo, na hii ina maana tumeongeza nguvu kazi, muda na hata gharama zinazotumika kupanda pamba”.

Anaongeza kuwa changamoto mpya ilitokana na msukumo wa timu yake ya wanasayansi ambao waliamua kuja na ubunifu wa kifaa hiki ambacho kinapunguza nguvu kazi ya kupanda kutoka watu wanane hadi wawili na muda kutoka masaa 11 hadi masaa mawili kwa ekari. Leo hii mashine ambayo imepewa jina la Rafiki iko hapa kwa mazoezi mengine.

Eunice ni miongoni mwa wanufaika wanaokwenda kutumia mashine hiyo katika shamba lao na yeye ni miongoni mwa wakulima waliotunukiwa kutokana na mazoezi hayo. Eunice Mashauri , Mkulima wa Pamba Tanzania.

“Mashine hii itatusaidia kwa kupunguza gharama za kazi, tutatumia watu wawili tu na pia tutaongeza kipato cha familia, kujenga nyumba na kuboresha malezi kwa watoto wetu”.

Mtafiti na mwanaharakati wa jinsia, jijini Mwanza, Yasinta Fidelis, ambaye alishiriki katika maonyesho hayo, anasema ubunifu huo una umuhimu mkubwa kwa wanawake. Yasinta Fidelis, Mtafiti na mwanaharakati wa jinsia “Wanawake hushiriki sana katika kilimo, na wanaume daima huona kupanda mbegu kama kazi inayofanywa na wanawake, kwa hivyo mashine hiyo itakuwa ya msaada mkubwa kwa wanawake na kutuwezesha kupata mazao mengi zaidi ”.

Ubunifu ni hatua moja tu lakini wakulima wanasubiri kwa hamu ni lini mashine hizo zitapatikana katika mashamba yao. Dk. Paul Saidia, Mkurugenzi wa Taasisi ya Utafiti wa Kilimo Tanzania, Kanda ya ziwa anasema,

“Baada ya kuvumbua kifaa hiki cha rafiki, jambo zuri ni kwamba tumeshiriki katika matukio mengi, maonyesho mbalimbali ya kilimo, makongamano tofauti ndani ya nchi na ambayo yamevutia wadau mbalimbali. Kwa hivyo tumepokea maombi kutoka kwa wateja wanaotaka kukitumia moja kwa moja lakini pia taasisi au mashirika, ambayo yanataka kushirikiana nasi kibiashara, kwa uzalishaji mkubwa wa vifaa hivi ili wakulima wengi waweze kuvitumia. Jambo la pili ni kwamba tulipokea maoni kutoka kwa wadau mbalimbali". Wakulima wa pamba wanasubiri kwa hamu kwa matumaini kwa kifaa cha Rafiki katika mashamba yao TARI Ukiriguru ni miongoni mwa vituo 18 vya TARI, ambavyo vimepewa jukumu la kuratibu utafiti na uhamisho wa teknolojia ya uvumbuzi wa teknolojia ya zao la pamba na mizizi nchini. Lengo ni kutumika kama chanzo cha uzalishaji na usambazaji wa teknolojia ya kilimo